HEILIGE AGNES IN RAKALJ (ISTRIË, KROATIË)

 

Kapel van St. Agnes in Rakalj

Nauwelijks een jaar is er verstreken sinds ik voor het eerst in de voortuin van de kapel van St. Agnes te Rakalj kwam. Bijna niemand weet iets over Rakalj een, bij de meeste toeristen onbekend, Istrisch plaatsje op 30 kilometer van de stad Pula. En men weet nog minder over een magische, tussen de bomen beschutte, kleine kapel uit het einderal waar je kijkt: het is prachtig en zo verschillen van de 15e eeuw. Het is daar wonderlijk. Oved.    

Genesteld voor meer dan 500 jaar op dezelfde plaats, biedt de kapel van St. Agnes je het gevoel van gastvrijheid en van veel vrede, sereniteit, vertrouwen en intense kruidige geur. De kerkdienst wordt hier bijna niet meer gehouden, maar af en toe voor het sacrament van het heilige huwelijk kiezen sommige stellen St. Agnes als getuige.

Wie was Agnes voordat zij een heilige werd ?
Een Romeinse patricisch meisje dat in het jaar 304, op de leeftijd van 13 jaar, werd vermoord, omdat ze weigerde een rijke Romein te trouwen. Maar ze wilde met Jezus ‘getrouwd’ zijn en dus altijd maagd blijven. In de Romeinse tijd was het Christendom niet populair en het volgen van Jezus was strafbaar.  

Het standbeeld van de heilige in de kapel te Rakalj

De krachtige Romeinse prefect Sempronius vroeg haar hand voor zijn zoon, maar Agnes weigerde dat. In zijn woede heeft de prefect de naakte Agnes in een bordeel gevangen met de bedoeling haar daar te laten ontmaagden en zo dus de schande van zijn zoon te wreken. De legende zegt dat met de hulp van engelen Agnes’s haar plotseling groeide tot haar voeten, zodat haar lichaam was bedekt en haar naaktheid werd beschermd. Toen werd zij veroordeeld tot de brandstapel, maar ze overleefde opnieuw dankzij haar schutsengel. De mensen namen haar toen mee naar het stadion van Dominitianus op de Romeinse Piazza Navona en zij werd vervolgens onthoofd met een zwaard.
De Heilige Emerenciana, melkzusje van Agnes en dochter van Agnes’s kinderjuffrouw, was ook een martelares, die haar leven heeft gegeven door steniging, omdat ze werd betrapt tijdens het bidden op Agnes’s graf een paar dagen na haar dood. Het was de tijd van de vervolging van de eerste christenen onder keizer Diocletianus.

Op dit moment is Euphemia (beschermvrouwe van Rovinj) en de kapel van Foska, in de buurt van Peroj (plaatsje in Istrië) het meest bezocht. Bijna niemand weet iets over Agnes. Wie weet wat Euphrasie zou doen met basiliek zonder de heilige Mauro. De heilige Mauro, een martelaar net zoals Agnes, Euphemia en Foska, heeft in de 3e eeuw het Christendom in Porec gebracht. Porec is ook een stad in Istrië en bekend om de Euphrasie-basiliek (UNESCO-erfgoed). Deze basiliek is in de 6e eeuw door de bisschop Euphrasie gebouwd.               

Agnes werd gemarteld en gedood op 21 januari 304. Acht dagen na haar dood, verscheen ze (als een soort van troost) voor zijn ouders, gekleed in een gouden jurk, met de verlovingsring van Jezus Christus om haar vinger en het lammetje in haar arm. Constantijn de Grote, de eerste christelijke Romeinse keizer, bouwde op haar graf, in de catacomben aan de Via Nomentana, de mooie basiliek Sant'Agnese fuori le mura. Waar haar relieken worden bewaard. Op de gedenkdag van haar dood worden in de Basiliek twee lammetjes gezegend, waarvan wol  wordt gebruikt voor het pallium van de paus en aartsbisschoppen in de hele wereld.
Er is nog een plek in Rome waar Agnes wordt herdacht en dit is plek waar ze werd vermoord op het Piazza Navona - de basiliek “Sant’ Agnese in Agone".

Agnes (in Kroatië ook Janja, Ines, Agnija en Nježa genoemd) werd de beschermheilige van de jonge meisjes, maagden, verloofde paren, kuisheid,  zuiverheid, tuinmannen, lammetjes en van de slachtoffers van verkrachting.

Haar attributen zijn de palmtak - een symbool van het martelaarschap, of witte lelie - een symbool van zuiverheid. Ze wordt vaak afgebeeld met een lam aan haar voeten of in haar armen - symbool van onschuld. Soms wordt ze weergegeven op de brandstapel. Haar naam wordt vergeleken met het Latijnse Agnus - lam, en het Griekse Agnos - reine.

 

Kapel St. Agnes

In de buurt van de kapel zijn de overblijfselen van de toren van Stari Rakalj (Arcellae).
Men gelooft dat op deze plek oorspronkelijk een prehistorische vesting stond, daarna een antieke vesting en later een kasteel uit 11e eeuw. De familie Loredan kreeg in het jaar 1535 van Venetië -Stari en Novi Rakalj in het bezit. Maar omdat het kasteel in zeer slechte staat verkeerde, verhuisde het gezin naar Novi Rakalj. (Ooit geloofden de mensen zelf dat het Nezakcij was, de oudste van de antieke steden in Istrië, maar dat ligt echter ongeveer tien kilometer naar het zuiden).
De kapel is gebouwd in het jaar 1495. Twintig jaar later kwam een groep piraten naar de kapel en het kasteel in de buurt van de kapel om het te beroven. De piraten vielen het kasteel binnen in het midden van de nacht en ze pakten de schat van het kasteel. Ze kwamen ook in de kapel van de heilige Agnes en hebben van daar de klokken meegenomen. Als u denkt dat dit een legende is (en daarvoor hebben wij de verhalen), moet ik zeggen dat Agnes direct na de beroving een storm creëerde, waardoor de boot zonk en de piraten verdronken. De schat kwam veilig terecht op de zeebodem.

Rakalj - Stadhuis

Rakalj werd voor het eerst genoemd in het jaar 1190. Het staat bekend als de geboorteplaats van Mijo Mirkovic (Mate Balota), de beroemde Kroatische schrijver en wetenschapper, een man op wiens graf staat dat hij de eerste mens uit Rakalj was die meer dan 50 boeken heeft geschreven. De man werd met de klanken van roženica (traditionele Istrische instrument) en 8.000 mensen naar het graf begeleid. De mensen uit de hele wereld komen naar de kleine begraafplaats in Rakalj, vanwege de Grote Mens.

Rakalj was vroeger een bakkerij van traditionele Istrische aardewerk en de plaats van de broodovens. Lang geleden hebben de pottenbakkers uit Rakalj door geheel Istrië hun potten verkocht, die worden betaald met tarwe of een ander product. Op dit moment wil men nu deze ovens opnieuw in werking stellen voor de toeristen.

Aan de voorzijde van de kapel

 
Rakalj is daarom een plaats van uitzonderlijke schoonheid en buitengewone stilte, waarin je in rust kan wegduiken en een veilige plek vindt. Energie van deze plek kan ons helpen om in onszelf, de waarde van de elementen waarvan Agnes symbool is, te zoeken.

Dit is mijn plek die ik wil laten zien aan de wereld.